Met de dreigende langstudeerboete zal de Batavierenrace niet de enige vorm van vrijwilligerswerk zijn die de komende tijd van de kaart zal verdwijnen, vrezen de Landelijke Studentenvakbond en de Landelijke Kamer van Verenigingen.
De studentenwereld staat op zijn kop nu de jaarlijkse Batavierenrace, de grootste estafetteloop ter wereld (175 kilometer) door en voor studenten, is afgelast. De estafetteloop draait al 53 jaar op vrijwilligers, maar die zijn schaars: studenten hebben steeds minder tijd voor activiteiten naast hun studie.
Dat is zorgelijk, want veel vrijwilligerswerk draait juist op studenten. Denk aan soepkeukens die door verenigingen worden opgezet, studenten die de tijd nemen om wekelijks een bakje koffie te doen met eenzame ouderen, studenten die de straat op gaan om geld in te zamelen voor goede doelen, studenten die kinderen van vluchtelingen helpen met Nederlands leren, studenten die tuinierswerk doen voor mensen die dat zelf niet meer kunnen, noem maar op.
Kortom, veel van de hulp die nu geboden wordt aan kwetsbare mensen in onze samenleving, zal straks weg komen te vallen.
Opofferingen
Studenten doen graag vrijwilligerswerk. Op dit moment doet 65 procent van de studenten op dit moment vrijwilligerswerk; dat ligt bijna 20 procent hoger dan het gemiddelde van de Nederlandse bevolking. Met de langstudeerboete wordt studenten de kans ontnomen om de samenleving te helpen. De Batavierenrace is nu al gesneuveld, maar er zal nog een heleboel meer moeten worden opgeofferd.
Studenten staan er financieel namelijk niet goed voor. Als één van de weinige groepen in Nederland gaan studenten er komende jaren op achteruit, en niet zo’n klein beetje ook. Studenten zullen er in 2025 met 6,6 procent op achteruitgaan, lieten koopkrachtplaatjes van het Nibud in september zien. Dat betekent dat ze per maand 131 euro armer worden. Ondanks de terugkeer van de basisbeurs, blijft de totale studieschuld onder studenten stijgen, toonde het Centraal Bureau voor Statistiek aan. In deze cijfers is de impact van een eventuele langstudeerboete nog niet eens meegerekend.
Daarnaast werken studenten in Nederland het meest van alle studenten in Europa: 88 procent van de studenten in Nederland heeft een bijbaan. Dit doen ze gemiddeld 15 uur per week, waarbij 30 uur in de week voor een aanzienlijk deel van de studenten niet vreemd is. Veel studenten lopen daarom ook studievertraging op; omdat ze naast hun opleiding veel tijd kwijt zijn om überhaupt rond te komen, komen ze minder toe aan het studeren. Het is dus haast paradoxaal om studeren met een boete duurder te maken – je zorgt er alleen maar voor dat ze langer over hun opleiding moeten doen.
Keuze snel gemaakt
Het is dus logisch dat studenten eerst zullen gaan snijden in de tijdsbesteding die ze financieel het minst oplevert: vrijwilligerswerk. Als je moet kiezen tussen vrijwilligerswerk doen voor thuis- en daklozen of voorkomen dat je zelf dakloos wordt, dan is de keuze snel gemaakt. Vrijwilligerswerk is misschien vrijblijvend voor studenten, maar het belang daarvan voor onze samenleving is dat niet.
Daarom slaan studentenvakbonden- en verenigingen de handen ineen om komende tijd de langstudeerboete van tafel te krijgen, beginnende met een protest op de Koekamp in Den Haag op 18 oktober, om 12:00. We roepen de laatste generatie actieve studenten (en alle andere mensen in Nederland die de toegevoegde waarde van vrijwilligerswerk erkennen) op, om te voorkomen dat ze de laatste generatie actieve studenten worden.
Hopelijk kunnen onze kinderen en kleinkinderen elkaar dan wel nog treffen op de Batavierenrace.